Mechanizmy uzależnienia

Informacje o mechanizmach uzależnienia palenia i zdrowotnych jego skutkach

W życiu osoby uzależnionej palenie nie jest wyborem, lecz przymusem. Palacz pali papierosy nie po to, aby poczuć się lepiej, lecz dlatego, że bez papierosa czułby się gorzej.

Uzależnienie jest stanem człowieka, u którego w strefie fizycznej, psychicznej i społecznej rozwija się zależność od substancji psychoaktywnej, czyli takiej, która wpływa na czynność mózgu. W tym wypadku taką substancją jest nikotyna.

NAŁÓG, to stan powodujący:

• przymus przyjmowania danego środka,
• psychiczne i fizyczne uzależnienie od niego,
• tendencję do stałego zwiększania dawki,
• szkodliwy wpływ, zarówno na daną osobę, jak i na otoczenie.

Według światowej Organizacji Zdrowia (WHO) palenie stanowi największe, pojedyńcze, możliwe do prewencji śmiertelne zagrożenie dla zdrowia w Europie. W 1990 roku tytoń odpowiadał za 511700bzgonów w Unii Europejskiej. WHO szacuje, że około jedna trzecia dorosłej populacji na świecie (1,1 biliona), to palacze. Co roku tytoń jest przyczyną 3,5 mln zgonów na świecie (co oznacza 10 000 zgonów dziennie) Z danych Banku światowego wynika, że na leczenie pacjentów chorych w wyniku palenia papierosów przekracza rocznie ponad 200 mld dolarów USD. Każdego roku ponad 3 miliony ludzi umiera przedwcześnie z powodu chorób wywołanych paleniem tytoniu. Według. specjalistów, brak aktywnej walki z palaczami tytoniu i koncernami tytoniowymi spowoduje za 25 lat wzrost przedwczesnych zgonów z 3 do 10 milionów. Dużo to czy mało? Przeciwdziałanie paleniu jest obowiązkiem, zarówno państwa jak i pojedyńczych obywateli.Za papierosy płaci palacz, natomiast za leczenie płaci państwo, czyli my wszyscy.

JEŻELI PALISZ, TO WYSTARCZY PRZERWAĆ PALENIE
JEŻELI NIE PALISZ, TO WARTO NIE ZACZYNAĆ

Według wielu badań, większość dorosłych palaczy rozpoczyna palenie między 13 a 15 rokiem życia. Jeżeli, zaś chodzi o regularne palenie, to obecnie pali z różną częstotliwością 16 procent młodzieży, w wieku 11-15 lat, w tym 75 codziennie, 4 procent co najmniej 1 raz w tygodniu.

Uzależnienie od nikotyny ma podłoże neurobiologiczne, działa podobnie jak kokaina czy heroina. Nikotyna, w sposób sztuczny zaburza równowagę chemiczną w mózgu. Działa na nastrój osoby palącej, na percepcję i odczuwanie przyjemności. Wyróżniamy trzy główne składniki uzależnienia:

1.UŻYWANIE NIKOTYNY STWARZA PRZYJEMNOśĆ, co motywuje osobę do palenia.
2.KONTYNUOWANIE PALENIA PROWADZI DO ZJAWISKA TOLERANCJI, co oznacza, że palacz musi zwiększać dawkę przyjmowanej nikotyny, aby zaspokoić potrzebę odczuwania przyjemności.
3.Odstawienie nikotyny wywołuje nieprzyjemne objawy abstynencyjne, które powodują u palacza chęć dalszego palenia, w celu zmniejszenia dolegliwości.

Walcząc z nałogiem, palacz napotyka nie tylko na trudności o podłożu somatycznym, lecz także psychologicznym, palenie może dostarczyć także pożądanego zaspokojenia, typu psychologicznego. W połączeniu z często powtarzanymi rytuałami zapalenia papierosa i zaciągania się, powoduje to, że palenie staje się zachowaniem odruchowym.

W momencie wciągnięcia dymu papierosowego, nikotyna dostaje się prosto do płuc, gdzie zostaje wchłonięta do nasyconej tlenem krwi, przetransportowana do serca i wpompowana do tętnic, a następnie do tkanek i mózgu. Uzależniony mózg różni się od mózgu nie uzależnionego, jest on zmieniony nerobiochemicznie, anatomicznie. Doznanie przyjemności, jakie wywołuje palenie, związane są z działaniem dopaminy.
Mechanizm działania nikotyny w mózgu na układ dopaminergiczny, przypomina mechanizm działania kokainy, heroiny i amfetaminy. W rankingu uzależnienia od substancji psychoaktywnych stwierdzono, ze nikotyna uzależnia silniej niż heroina, kokaina, alkohol, kofeina i marihuana.
Papierosy, jak inne formy używania tytoniu, uzależniają, a nikotyna jest narkotykiem, który powoduje uzależnienie.
W dymie tytoniowym występuje pod postacią gazu lub cząsteczek ponad 4 tysiące związków chemicznych. A wśród nich:
1. NIKOTYNA -pobudza OUN, przyspiesza akcję serca i podnosi ciśnienie tętnicze krwi
2. ZWIĽZKI SMOŁOWE-są czynnikiem rakotwórczym, magazynowanym w płucach.
3. SUBSTANCJE SMOLISTE- to mieszanka różnych związków, również rakotwórczych
4. TLENEK WĘGLA-wiąże się znacznie szybciej z hemoglobina niż tlen, co prowadzi do niedotlenienia tkanek.

TWOJE SERCE:Tlenek węgla przyłącza się do hemoglobiny 200 razy mocniej niż tlen. Osoba paląca dostarcza płucom tyle tlenku węgla z dymu tytoniowego, że we krwi notuje się jej stały poziom 7-8%, a czasem u "zatwardziałych" palaczy do 15% zatrutej hemoglobiny. Ciągłe niedotlenienie wywołuje obniżenie wydolności mięśnia serca palacza i zmiany nekrotyczne.
Tlenek węgla ma również działanie miażdżycorodne!!!
Toksyczne skutki palenia dla serca i naczyń wieńcowych nie wiążą się z nikotyną, ani substancjami smolistymi, tylko z niedotlenieniem mięśnia sercowego oraz miażdżycotwórczym działaniem tlenku węgla na tętnice wieńcowe. Tlenek węgla, powoduje degenerację naczyń krwionośnych, połączona z odkładaniem się cholesterolu i lipidów w ścianach naczyń.
Palenie wzmaga poziom "złego" cholesterolu LDL, podwyższa poziom trójglicerydów i obniża poziom "dobrego" cholesterolu HDL.
Dochodzi do arteriosklerozy, gęsta lepka krew ze zwiększoną ilością fibrynogenu i sklejającymi się płytkami, z trudem przeciska się przez naczynia, dostarczając coraz mniej tlenu do mięśnia serca.
W tych warunkach serce musi kiedyś przestać pracować.

Dane epidemiologiczne dowodzą, że palenie powyżej 20 sztuk dziennie, czterokrotnie
zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych ( zawał, udar mózgu)
TWOJE PŁUCA: Powierzchnia oddechowa płuc jest równa powierzchni boiska do gry w piłkę nożną ok. 100m2. Układ oddechowy zawiera w swej budowie systemy działające jak odkurzacze ( rzęski, makrofagi), cierpliwie zbiera on zanieczyszczenia z tego "stumetrowego mieszkania".
Palący zatruwa ten system sprzątający toksycznym dymem. Co prowadzi do tego, ze kiedyś zaczyna on działać z trudem i niedokładnie. Coraz więcej złogów odkłada się w naszych płucach , cześć z nich ma działanie rakotwórcze. Stumetrowa powierzchnia płuc służy do wchłaniania głównie tlenu. Jeżeli zamiast tlenu palący dostarcza im toksycznego dymu to oszukując nasze płuca dostarczamy sobie truciznę.

W medycynie istnieje pojęcie "płuca palacza" - to obraz zmęczonego, zatrutego organu, Co z latami objawia się ciągnącym przewlekłym zapaleniem oskrzeli, a następnie rozedma płuc.

DYM TYTONIOWY A NOWOTWORY:
Udowodniono że dym tytoniowy prowadzi do powstania 14 lokalizacji nowotworowych. 1.Płca
2.Krtań
3.Gardło
4.Przełyk
5.Jama ustna ( język i śluzówki)
6.Miedniczki nerkowe
7.Pęcherz moczowy
8. Trzustka
słabszy związek stwierdzono z:
9. Żołądkiem
10. Nosem
11.Watroba
12. Wargą
13. Miąższem nerki
14. Białaczką